Hollandse Meesters in de 21e eeuw - Ronald Zuurmond

Onderdeel van de serie Hollandse meesters in de 21e eeuw. De serie toont een reeks belangrijke Nederlandse kunstenaars van dit moment in hun werkruimtes, gezien door de ogen van gerenommeerde filmmakers. De blik achter de schermen biedt inzicht in de kunstenaars werkwijze, materiaalgebruik en ideeën over kunst.

Ronald Zuurmonds onderwerpen zijn traditioneel: landschappen, stillevens en (zelf)portretten. Zijn werkwijze is dat allerminst: ‘onderschilderen’ en overschilderen wisselen elkaar continu af. Laag over laag wordt de verf rechtstreeks vanuit de tube op het doek gesmeerd, in klodders aangebracht met een kwast of tegen het doek gedrukt met een paletmes. Door deze oppervlakken vervolgens met schuurpapier op te ruwen of delen ervan af te schrapen met een paletmes, legt Zuurmond – als een soort archeoloog van eigen werk – onderliggende lagen bloot.

Al kijkend tast Zuurmond het beeld af en zoekt net zolang totdat er een evenwicht ontstaat. Hij wil weerstand voelen met het schilderij. Elk nieuw werk is een onderzoek of het ook op een andere manier kan: het schilderij moet veroverd worden. Er is sprake van een ‘blijven peuren’ zoals Zuurmond het noemt. Dit peuren is zowel letterlijk als figuurlijk: het verwijst naar zijn omgang met de verf, maar is tevens van toepassing op zijn zoekende houding. Het proces is belangrijk en de lagen aangebrachte verf bieden de kans de diepte in te gaan en nieuwe mogelijkheden te onthullen.

Zuurmond: “Zoals ik met de dingen omga, zou je een vorm van georganiseerd toeval kunnen noemen. Ik heb een voorkeur voor dingen die wat onooglijk zijn, onaanzienlijk, dingen waarvan je in een oogopslag ziet wat ze zijn, zowel naar vorm als naar betekenis. De dingen die in de kantlijn gebeuren van het grote verhaal, dingen die je terloops vanuit je ooghoeken waarneemt. Maar juist wat ongemerkt in je ooghoeken gebeurt, heeft enorme invloed op de waarneming van wat je als hoofdzaak ziet.”

Zuurmond studeerde sociologie aan de Universiteit van Tilburg (1984–1990). Na zijn afstuderen ging hij naar de Tilburgse kunstacademie. Hij verliet deze na een jaar en nam vervolgens les bij de hyperrealistische schilder Jan Beutener. Solotentoonstellingen van Zuurmonds werk waren onder andere te zien in Museum Jan Cunen (Oss), Museum Henriette Polak (Zutphen) en Borzo (Amsterdam).