Hollandse Meesters in de 21e eeuw - Marijke van Warmerdam

Onderdeel van de serie Hollandse meesters in de 21e eeuw. De serie toont een reeks belangrijke Nederlandse kunstenaars van dit moment in hun werkruimtes, gezien door de ogen van gerenommeerde filmmakers. De blik achter de schermen biedt inzicht in de kunstenaars werkwijze, materiaalgebruik en ideeën over kunst.

Een meisje dat de handstand doet, een hoed die danst op de wind, een man die een douche neemt. De onderwerpen in het oeuvre van Marijke van Warmerdam (Nieuwer-Amstel, 1959) zijn lichtvoetig, alledaags en teruggebracht tot de essentie. “Het is heel erg open, het zijn kale dingen. Het is ‘kaalgeschraapt’ – daar houd ik ook van – en het is open. Je kunt er zelf mee aan de haal.”
Het oeuvre van Van Warmerdam omvat films, installaties en foto's. Haar werk nodigt uit tot kijken en het bevragen van de eigen perceptie. Filmbeelden van triviale gebeurtenissen laat Van Warmerdam achter elkaar doorlopen, een loop tot in het oneindige. Door iets uit de werkelijkheid te tillen en dat voor onbepaalde tijd te herhalen, wil Van Warmerdam het onttrekken aan de werkelijkheid. De gebeurtenis zingt zich los van dat ene moment en komt op zichzelf te staan.

Ook in haar foto’s en sculpturen speelt Van Warmerdam met hoe we kijken en wat we zien. Zoals in de fotoreeksen waarin ze, staand in een weiland, door middel van een spiegel een deel van het landschap in beeld brengt dat voor de toeschouwer van de foto normaliter buiten beeld zou blijven. Omringd door groene weiden vangt een omhooggehouden spiegel de lucht met daarin een vliegtuig.

Een ander voorbeeld is het werk Zoeken en vinden (2008), waar een horizontaal tegen de muur bevestigde spiegel, met aan de onderkant een tennis- en aan de bovenkant een hockeybal, de werkelijkheid vertekent. Afhankelijk van de positie van de toeschouwer, ziet deze hoe hockey- en tennisbal in de spiegeling verenigd raken. Van Warmerdams werk roept op tot een intensivering van het kijken en het bevragen van onze blik.

Van Warmerdam studeerde aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam (1987-1989). Werk van Van Warmerdam werd tentoongesteld in onder meer Museum Boijmans Van Beuningen (Rotterdam), Kunsthalle Düsseldorf, S.M.A.K. (Gent) en Lisson Gallery (Londen). In 1995 vertegenwoordigde ze, samen met Marlene Dumas en Maria Roosen, Nederland tijdens de 46ste Biënnale van Venetië. In 1997 maakte haar werk deel uit van documenta X in Kassel.