Hollandse Meesters in de 21e eeuw - Marc Bijl

Onderdeel van de serie Hollandse meesters in de 21e eeuw. De serie toont een reeks belangrijke Nederlandse kunstenaars van dit moment in hun werkruimtes, gezien door de ogen van gerenommeerde filmmakers. De blik achter de schermen biedt inzicht in de kunstenaars werkwijze, materiaalgebruik en ideeën over kunst.

Het oeuvre van Marc Bijl (Leerdam,1970) bestaat uit schilderijen, interventies, sculpturen, installaties en muziek. Bijls werk staat bol van de verwijzingen. Archetypes en symbolen uit de kunstgeschiedenis en politiek zet hij naar zijn hand. Hij speelt met tegenstellingen: plus-min, romantisch-duister, binnen-buiten, oud-nieuw, goed-slecht. Een brandend peace teken, een met zwarte spuitlak getekend gotisch kerkraam op een stapel modernistische bakstenen en een met teer overdekte sculptuur van een adelaar zijn hier voorbeelden van.

Bijl verwijst in zijn werk naar boegbeelden van de moderne kunst zoals Piet Mondriaan, Barnett Newman en Mark Rothko. Een vierkant doek met de titel Power Structure (after Mondrian)hangt 45 graden gedraaid aan de muur – zoals ook bij Mondriaans Victory Boogie Woogie het geval is – maar er zijn geen zwarte lijnen of rode, blauwe en gele vlakken te bekennen. In plaats daarvan heeft Bijl in alle vier de hoeken een reep doek weggesneden waardoor het metalen spanraam zichtbaar wordt. Het onderzoeken, bevragen en bekritiseren van de huidige maatschappij en haar beeldcultuur levert Bijl de titel anarchistisch kunstenaar op.

Dat onderzoek vindt behalve in de vertrouwde omgeving van zijn atelier, ook op straat plaats. Deze interventies zijn een vorm van veldwerk. Ze staan op zichzelf, maar zijn ook gedachtenspinsels die terug kunnen keren in latere werken. Voorbeeld van zo’n interventie is het woord ‘TERROR’ dat Bijl tijdens de Documenta 11 in Kassel op de zes zuilen van het Fridericianumspoot – op elke zuil één letter. Of de tekst ‘The world won’t listen’, die zich in de openbare ruimte bevond en voor bezoekers van de Frankfurter Kunstverein, waar Bijls tentoonstelling Nation plaatsvond, door het raam te lezen was. Bijl studeerde aan de Academie voor Kunst en Vormgeving ’s-Hertogenbosch (1992-1997) en Rennie Macintosh School of Art in Glasgow (1996). Solotentoonstellingen van zijn werk waren te zien in Upstream Gallery (Amsterdam), het Groninger Museum en Kunstverein Artitude (Berlijn).