Hollandse Meesters in de 21e eeuw - Jan van Munster

Onderdeel van de serie Hollandse meesters in de 21e eeuw. De serie toont een reeks belangrijke Nederlandse kunstenaars van dit moment in hun werkruimtes, gezien door de ogen van gerenommeerde filmmakers. De blik achter de schermen biedt inzicht in de kunstenaars werkwijze, materiaalgebruik en ideeën over kunst.

Warmte en kou, spanning en ontlading, zichtbaarheid en onzichtbaarheid, licht en donker: tegenstellingen staan centraal in het oeuvre van beeldend kunstenaar Jan van Munster (Gorinchem, 1939).
Van Munster wordt vaak de ‘energie-kunstenaar’ genoemd, zelf geeft hij de voorkeur aan de term kortsluiting boven energie. Het gaat hem om het contact tussen twee punten met een elektrische spanning. De ruimte en het contact tussen twee mensen valt daar eveneens onder.

Zijn onderzoek naar energie en kortsluiting vertaalt zich in uiteenlopende projecten en werken waarvoor Van Munster verschillende materialen gebruikt. Hij werkt onder meer met licht, magneten, warmte, graniet en ijs. In de serie Brain Waves worden de energiegolven in zijn hoofd, verkregen door een EEG (elektro-encefalogram), het materiaal waarmee hij aan de slag gaat. In neon zien we de uitkomst van de stroomschokjes die door Van Munsters hersenen zijn gegaan: een tekening van wat er in zijn hoofd gebeurt. De granieten sculptuur Accu voor vijf vingers (1995) vertegenwoordigt het idee van samengebalde energie. In een gepolijste bol, met een diameter van 1.70 meter, heeft hij vijf gaten gehouwen die uitnodigen om, zoals de titel doet vermoeden, je vingers in te steken.

“Ik wil in mijn werk het onzichtbare laten zien”, zegt Van Munster.

De granieten sculptuur Accu voor vijf vingers (1995) vertegenwoordigt het idee van samengebalde energie. In een gepolijste bol, met een diameter van 1.70 meter, heeft hij vijf gaten gehouwen die uitnodigen om, zoals de titel doet vermoeden, je vingers in te steken.

“Ik wil in mijn werk het onzichtbare laten zien”, zegt Van Munster. Een goed voorbeeld daarvan is zijn werk Tears from heaven. Hierin laat Van Munster middels een compressor een metalen staaf gedurende de dag bevriezen. De compressor wordt ’s nachts uitgezet. Wat er gebeurt is dat de zoutkristallen die zich overdag op het metaal hebben gevormd, gaan smelten. Deze ‘tranen’ worden opgevangen en zijn te proeven door de bezoekers van de tentoonstelling. Drinkbare luchtvochtigheid.Van Munster volgde zijn opleiding aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam (1955-1957) en aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam (1957-1960). Hij was docent aan de Willem de Kooning Academie (1974-1976), De Ateliers (1970-1973) en de Academie voor Kunst en Vormgeving in ‘s-Hertogenbosch (1978-1988). Van Munsters werk was te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (Rotterdam), het Van Abbemuseum (Eindhoven) en het Kröller-Müller Museum (Otterlo).