Hollandse Meesters in de 21e eeuw - Irene Fortuyn

Onderdeel van de serie Hollandse meesters in de 21e eeuw. De serie toont een reeks belangrijke Nederlandse kunstenaars van dit moment in hun werkruimtes, gezien door de ogen van gerenommeerde filmmakers. De blik achter de schermen biedt inzicht in de kunstenaars werkwijze, materiaalgebruik en ideeën over kunst.

Irene Fortuyn (Geldrop, 1959) noemt zichzelf een ruimtelijk kunstenaar. In de jaren 80 begint ze met het maken van installaties en beelden en breidt haar oeuvre in de loop der tijd uit met het ontwikkelen van parken en het onderzoeken van landschappen. De vraag waarom kunst ook niet ‘buiten’ kan zijn, is hiervoor de aanleiding. In 1993 haalt Fortuyn voor het werk Reserve acht monumentale sokkels uit het depot van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Op zoek naar de wortels van de kunst, de basis van het bewaren en het fundament van het tentoonstellen. Fortuyn maakte vervolgens mallen van de sokkels en stelde deze samen met de originele sokkels tentoon. De omkering creëert een spanning. De contradictie dat de mal immers ook afgietsel is, roept de vraag in het leven wat het kunstwerk is, en bevraagt de grenzen van het tentoonstellen en het tentoongestelde.

Dit bevragen is een centraal thema in het oeuvre van Fortuyn. Het uitvoerige onderzoek dat voorafgaat aan haar werk – door Fortuyn het monnikenwerk genoemd – is van wezenlijk belang. Het onderzoekende karakter komt ook tot uiting in meer recente projecten. Voor Uitzicht van Nederland (2008), een samenwerking met NRC, nodigde Fortuyn lezers uit een beschrijving van hun uitzicht in te zenden. Het resulteerde in een in kaart gebrachte topografie van het uitzicht. Het bevragen van de wereld komt terug in het motto van KETTER&Co, een organisatie waar Fortuyn initiatiefnemer en creatief directeur van is. “Een wereld zonder ketters is een wereld zonder vragen.” KETTER&Co richt zich op het initiëren, onderzoeken, ontwikkelen en realiseren van projecten ten behoeve van de maatschappelijke, sociale en stedelijke ruimte.

Fortuyn studeerde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (1977-1982) en aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam (1982-1983). Tevens studeerde ze filosofie aan de Universiteit van Amsterdam (1983-1986). Fortuyn vormde samen met haar echtgenoot Robert O’Brien (Bromyard, 1951 – Amsterdam, 1988), tot diens overlijden, het kunstenaarsduo Fortuyn/O’Brien. Sinds 2000 is Fortuyn werkzaam als hoofd van de afdeling Man and Leisure aan Design Academy Eindhoven. Werk van Fortuyn was te zien in onder meer De Paviljoens (Almere), het M HKA, Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Galerie Diane Stigter (Amsterdam) en Institute of Contemporary Art (Philadelphia).